MISJA 3. Opiekunie w żłobku, rozładuj napięcie
Tik-tok, tik-tok. Reagować czy nie?
Czujesz się, jakby ktoś położył przed Tobą odbezpieczony granat. Jak mam się zachować, by nie zaszkodzić sobie i dziecku?
W dwóch ostatnich misjach zdobyłeś/-aś istotną informację - nie da się dobrze działać bez wiedzy o rozwoju dziecka. Dziecięce zachowania, które wprowadzają dorosłego w dyskomfort, najczęściej są naturalne i zdrowe dla jego rozwoju. Często wpadamy w pułapkę, że mierzymy dziecko miarą możliwości i standardów dorosłego, której nie jest w stanie sprostać. Jednym z takich tematów jest to, w jaki sposób dziecko rozładowuje własne napięcie emocjonalne.
W pierwszej części artykułu opowiem Ci, jakie sposoby rozładowywania napięcia są umotywowane rozwojowo, w drugiej zaś opiszę, jak reagować na wybrane z nich. Zapraszam do lektury.
S
Jak dzieci rozładowują napięcie?
W repertuarze zachowań dziecięcych witamy: ssanie kciuka, rozmazywanie stolca, kołysanie się, uderzenie głową, masturbowanie się, wybuchanie agresją i złością. Poniżej powtarzam za książką "Psychiczny rozwój dziecka od 0 do 20 lat", jakie sposoby obniżania napięcia są naturalne dla jakiego wieku.
1 rokIntensywne ssanie kciuka; może być tak, że dziecko będzie chciało mieć przy sobie konkretną rzecz np. misia, pieluchę tetrową, gdy będzie ssało (występuje za dnia, przed samym zaśnięciem, w nocy).
Przejściowe i w znacznym stopniu przypadkowe rozmazywanie stolca
Kołysanie się przed snem, trzęsienie łóżkiem, walenie głową, przetaczanie głowy z jednej strony na drugą
Dotykanie genitaliów i elementy masturbacji.
Płacz
18 miesięcySzczytowe natężenie ssania kciuka (może trwać nawet przez kilka godzin dziennie, przez zaśnięciem i całą noc)
Może zdarzyć się kołysanie, trzęsienie trzęsienie łóżkiem, przetaczanie głowy.
Rzadkie przypadki rozmazywania stolca.
Przesuwanie mebli, wyciąganie rzeczy z szaf.
Napady wściekłości.
Darcie tapet i książek
21 miesięcyNiszczenie pościeli
Ściąganie ubrania i bieganie nago po mieszkaniu.
2 lataRzadsze ssanie kciuka za dnia - wyraźny związek ze stanami głodu, zmęczenia, przygnębienia.
Może się zdarzyć rozmazywanie stolca.
Kołysanie się, trzęsienie łóżkiem, podskakiwanie, walenie lub gwałtowne turlanie głową.
Wiele żądań przed snem.
Dziecko w tym wieku rzadziej rozładowuje napięcia.
Zostawione samo w pokoju, wyciąga wszystko z szali szuflad
2 i pół rokuRzadsze ssania kciuka za dnia, nocą ssanie palca z dodatkowymi przedmiotami
Czasem kołysanie sią, walenie głową.
Sporadyczne masturbowanie się
U sprawnych językowo dzieci może wystąpić jąkanie.
Darcie tapet, odrapywanie tynku.
Wiek bałagan w pokoju, niszczenie dużych i małych przedmiotów.
Nagle, agresywne ataki - dziecko może uderzyć obcego.
Napady wściekłości
Jak reagować?
Dziś przyjrzymy się takim sposobom rozładowywania napięcia, które mogą zakłócić spokój w żłobku. Przyjrzymy się napadom złości, kołysaniu się w łóżeczku, gryzieniu i uderzaniu głową o twarde przedmioty.
Napady wściekłości
Złość była bohaterką mojego poprzedniego wpisu, który jest tu. Wściekłość jest o krok dalej od złości, ale sposób działania jest podobny.
Krok 1: dotrzyj do przyczyny.
Podpowiadam - najczęstszą przyczyną jest zmęczenie. Irytacja połączona ze zmęczeniem to prosty przepis na wybuch wściekłości.
Hej, kto z nas nie jest bardziej drażliwy, gdy jest zmęczony, niech pierwszy rzuci kamieniem!
Krok 2: zachowaj spokój
Tak - pozostanie niewzruszonym nenufarem na rozchuśtanej tafli jeziora złości malucha, może zdawać się bardziej karkołomne od wyprawy na Mount Everest. Pamiętaj jednak - dziecko "wybucha", żeby pozbyć się napięcia.
Krok 3: zaoferuj wsparcie
Pomóż dziecku nazwać to, co się z nim dzieje (emocja) i dlaczego (przyczyna). Zaproponuj, że pomożesz mu się uspokoić. np. Czy pomoże Ci przytulenie?
Krok 4: wyeliminuj przyczynę
Bądź czujny/-a na to, żeby uwzględniać w swoich zajęciach zabawy wyciszające. Zadbaj o to, żeby zabawy nie były zbyt wyczerpujące i nie doprowadzały dziecka do przebodźcowania. Aktywność przeplataj z okresami wypoczynku i zabawami wyciszającymi.
Gryzienie
Krok 1: dotrzyj do przyczyny.
Kiedy dziecko gryzie? Gdy znajduje się w zbyt trudnej dla siebie sytuacji społecznej
Krok 2: uprość sytuację społeczną
Jeśli dziecko gryzie:
- zabawa nie powinna trwać zbyt długo
- nie powinno bawić się ze zbyt wieloma osobami naraz
- może chodzi o to, że dziecku trudno jest bawić się długo z jedną osobą? niech nie bawią się ze sobą zbyt długo
Krok 3: wzmocnij nadzór
Niech jeden z opiekunów zostanie na jakiś parę dni przydzielony do "gryziących dzieci". Opiekunie ds. gryzących, oto Twoja procedura: za każdym razem, gdy dziecko otworzy buzię, by kogoś ugryźć, włóż rękę pod brodę i wykonaj zdecydowany ruch do góry. Po kilku dniach takiego nadzoru dziecko powinno odpuścić.
Kołysanie i trząsanie łóżka
Najczęściej kołysanie zanika wraz z początkami raczkowania, jednak może utrzymać się nawet do trzeciego, czwartego roku życia (zwłaszcza przy zasypianiu i podczas snu). Ten sposób obniżania napięcia potrafi jednak narobić hałasu... i może utrudniać popołudniową drzemkę rówieśników.
Jak działać?
Nagrodą dla dzieci, które kołyszą się w łóżkach, jest dźwięk przesuwania łóżka. Jeśli pod nogi łóżeczka podłożysz kawałek filcu - zmniejszy to hałas. Prawdopodobnie dziecko zaprzestanie to robić.
Uderzanie głową w twarde przedmioty
Weź dziecko na ręce, pociesz go, ale nie wspominaj o tym, co przed chwilą robił.
Już pewnie zauważyłeś/-aś, że pośród metod nie ma "stawiania dziecka do kąta". Kary nie są dobrą odpowiedzią dla dziecka - najprawdopodobniej wydłużą czas rozstawania się dziecka z "jego ulubionym" sposobem rozładowywania napięcia. Kary, pouczanie, wzbudzają w dziecku napięcie emocjonalne, co sprawia że znów ma ochotę sięgnąć po swój ukochany sposób. Nie obdarzaj uwagą tego, w jaki sposób dziecko rozładowuje napięcie - skup się raczej na pokazywaniu mu innych rozwiązań, ogranicz sytuacje, które wywołują u niego napięcie.
Zaproszenie
W szkole ITW tłumaczymy rozwój dziecka w sposób praktyczny. Podoba Ci się taki sposób zdobywania wiedzy? Nie zwlekaj, jeden klik dzieli Cię od kursu, który da Ci kwalifikację opiekuna w żłobku!Interesują Cię inne wpisy w serii? Zapraszam!
Do następnego przeczytania!
Paulina
Kommentare